Wetenschappelijke naam: Cervus elaphus
Synoniemen: –
Nederlandse naam: Edelhert
Taxonomische indeling: Mammalia: Cervidae
Beschrijving en levenscyclus:
De herten (Cervidae) zijn herkauwende hoefdieren de mannetjes hebben meestal een vertakt gewei, dat ieder jaar wordt afgeworpen; bij de vrouwtjes komt zeer zelden een gewei voor.
Lichaamslengte 165 – 250 cm; staartlengte 12 – 15 cm; schouderhoogte 105 – 150 cm; gewicht: Frankrijk 100 – 200 kg, Nederland 90 – 150 kg. Het vrouwtje (hinde) 1/3 tot ¼ lichter. ’s Zomers roodbruin, ’s winters meer bruingrijs. Alleen het jeugdkleed is gevlekt. Het mannetje heeft een sterk ontwikkeld en regelmatig vertakt gewei met ronde stangen; in het najaar manen aan de hals. De staart is goed ontwikkeld.
Biotoop: vooral bos, overwegend loofhout, maar ook in naaldhout; oorspronkelijk zeer open, met vlakland afgewisseld bos. In Nederland ook op de heide.
Gedrag: overwegend nachtdier. Loopt en draaft snel, springt en zwemt goed. Neemt graag een modderbad. Leven in kudden (roedel); de seksen voor een groot deel van het jaar gescheiden. Alleen in de bronsttijd bij elkaar. Oude mannetjes leven solitair. Paringsroep mannetjes (burlen). In de bronsttijd verzamelen de mannetjes een ‘harem’.
Type aantasting:
Schillen van stammen; vegen en eten van jonge boompjes.
Waardplanten:
Overwegend loofhout.
Aangetaste plantendelen:
Stam; jonge bomen.
Aantastingsbeeld:
De stam wordt in de verticale richting van bast ontdaan. Jonge boompjes worden afgevreten of door het vegen beschadigd.
Mogelijke verwarring met andere aantastingen:
Het schillen is specifiek. De vraat kan met het ree, Capreolus capreolus, worden verward.
Schade:
Sterk geschilde bomen kunnen afsterven. Door het schillen kunnen andere belagers en schimmels een kans krijgen. De vraat kan een jonge cultuur beschadigen.
Verspreiding en frequentie van aantasting:
In Nederland beperkt.
Bestrijding:
Preventief: soort-vriendelijke biotoop nastreven. Repressief: aantalsregulatie.
Speciaal aanbevolen: Geweer hanteren (het vlees kan erg lekker zijn): vooral Peter Szabo bellen! Vlees binnen de sectie Entomologie verdelen (Peter en ev. Leen het grootste deel)!
