Wetenschappelijke naam: Coleophora serratella
Synoniemen: Coleophora fuscedinella, C. coracipennella
Nederlandse naam: Elzenmot
Taxonomische indeling: Lepidoptera: Coleophoridae
Beschrijving en levenscyclus:
De familie van Coleophoridae (kokerrupsen) zijn kleine vlindertjes met 9 – 15 mm vleugelspanwijdte, smalle en puntige vleugels en lange franjeharen aan de achterranden. Voelsprieten zijn matig lang en in rust naar voren gestrekt. Rupsjes verplaatsen zich in blad- of naaldkokertjes. De rupsen zijn gewoonlijk in het begin bladmineerders, maar ze komen spoedig naar buiten en spinnen daar een verplaatsbaar gesponnen kokertje, soms versterkt met stukjes blad.
Adult: Vleugelspanwijdte 10 – 13 mm. Voorvleugels donkergrijsbruin, achtervleugels donkergrijs.
Larve: tot 5 mm lang; roodbruin met donkere kop, omgeven door een bruin bladkokertje.
De motjes, die in juni en juli vliegen, leggen de eitjes bij de knoppen of op de bladeren. Het rupsje dat na ongeveer 14 dagen te voorschijn komt, spint zo spoedig mogelijk een kokertje van een stuk blad waarmee het zich omhult. Het voedt zich met bladmoes via gaatjes in de epidermis. In de herfst spint het zich dicht bij de knoppen aan de twijg vast om daar te overwinteren. Zodra de eerste warme dagen in maart aanbreken gaat het rupsje naar een knop om deze uit te hollen. In mei en juni vindt de verpopping in het kokertje plaats aan blad of twijg.
Type aantasting:
Blad- en knopvreterij.
Waardplanten:
Loofbomen; voornamelijk Betula, Alnus, Ulmus, Corylus en Malus.
Aangetaste plantendelen:
Knoppen en bladeren.
Aantastingsbeeld:
Bladmijnen, ronde gaatjes in de epidermis van het blad en uitgeholde knoppen.
Mogelijke verwarring met andere aantastingen:
De combinatie van de bladmijnen met de ronde gaatjes in de epidermis is vrij specifiek.
Schade:
Slechts bij massaal optreden ontstaat kaalvreterij. Als regel herstelt de boom zich gemakkelijk in juli en augustus.
Verspreiding en frequentie van aantasting:
In Nederland is slechts enkele malen een zware aantasting waargenomen, vooral in jonge beplantingen.
Bestrijding:
Geen bijzonderheden.