Nederlandse naam:
Dikrandtonderzwam
Wetenschappelijke naam:
Ganoderma australe

Wetenschappelijke naam: Ganoderma australe
Synoniemen: Ganoderma adspersum
Ganoderma europaeum
Nederlandse naam: Dikrandtonderzwam
Taxonomische indeling: Basidiomycetes; Aphyllophorales

Beschrijving en levenscyclus:
Op de schors van de wortelaanzetten, de stamvoet en tot enige meters hoogte op de stam verschijnen brede, afgeplatte en enigszins paardenhoefvormige vruchtlichamen met een stompe, dikke rand. Soms bevinden zich meerdere exemplaren naast en boven elkaar. De bovenzijde is donkerbruin en bobbelig en gegroefd in meerdere concentrische ringen. In de groeiperiode hebben de vruchtlichamen een opvallend brede, witte rand. Bij oudere vruchtlichamen is deze grijsbruin. De korst van de jonge vruchtlichamen is leerachtig en zacht en wordt bij het ouder worden leerachtig hard. De onderzijde is aanvankelijk wit en verkleurt gaandeweg naar grijsbruin.
Bij meerdere, boven elkaar liggende exemplaren zijn de onderste vaak bedekt met een bruine sporenlaag (“cacaopoeder”). De dode, uitgedroogde vruchtlichamen blijven meerdere jaren aanwezig op de boom. Het vruchtlichaam is 10 tot 65 cm breed en tot 15 cm dik.
De vruchtlichamen verschijnen het gehele jaar door. De schimmelsporen infecteren de boom doorgaans via beschadigingen van wortels en stamvoet.

Type aantasting:
Houtparasitaire, witrot veroorzakende schimmel.

Waardplanten:
Diverse loofboomsoorten (o.a. Acer, Aesculus, Tilia en Quercus), maar vooral op beuk (Fagus) en zelden op naaldbomen.

Aangetaste plantendelen:
Vooral de stamvoet.

Aantastingsbeeld:
Aan de buitenzijde van de boom zijn doorgaans alleen de vruchtlichamen van de schimmel te zien.

Mogelijke verwarring met andere aantastingen:
Ganoderma lipsiense (Platte tonderzwam).

Schade:
De schimmel is een houtparasiet die een uitgebreide wortel- en stambasisrot kan veroorzaken waardoor de boom gevoelig wordt voor windworp.

Verspreiding van de ziekte:
In Nederland komt de aantasting, vooral bij Fagus, vrij algemeen voor.

Bestrijding:
Teelt: De schimmel zélf kan moeilijk worden bestreden, maar de kans op infectie kan worden
verkleind door de boom gezond te houden en schade aan stam en wortels te voorkomen.
Sanitair: Geen optie.
Chemisch: In de praktijk niet van toepassing.

Aanvullende opmerkingen:
De schimmel wordt doorgaans beschouwd als een zgn. zwakteparasiet, d.w.z. dat hij de boom pas aantast als deze om andere oorzaken reeds is verzwakt.

Afbeeldingen: