Wetenschappelijke naam: Leptographium procerum
Synoniemen: Verticicladiella procera
Nederlandse naam: —
Taxonomische indeling: Deuteromycetes, Hyphomycetes
Beschrijving en levenscyclus:
De schimmel veroorzaakt een blauwverkleuring van de bast en het spinthout van de wortels en stambasis van diverse coniferensoorten. Daarnaast veroorzaakt het bastkankers aan de stambasis en aftakeling en verwelking van de boomkroon. De schimmel produceert conidiosporen op conidiƫndragers die zich vormen in door insecten gemaakte boorgangen in de aangetaste bast. De kleverige sporen hechten zich aan de insecten die ze vervolgens verspreiden naar de volgende bomen die ze aanboren. Infectie begint doorgaans op de stamvoet of wortelaanzetten en insecten die de hoofdwortels en de stamvoet aantasten zijn daarbij de voornaamste vectoren. Wanneer de kanker zich uitbreidt wordt de boom geringd en sterft af. De schimmel overwintert als mycelium in de aangetaste boom.
De schimmel wordt beschouwd als een gelegenheidsparasiet die een boom pas aantast als deze door andere oorzaken is verzwakt.
Type aantasting:
Verwelkingziekte, bastkanker.
Waardplanten:
Vooral soorten van het geslacht Pinus, waaronder P. strobus, P. sylvestris en P. nigra.
Aangetaste plantendelen:
Stamvoet en wortelhals.
Aantastingsbeeld:
De eerste symptomen zijn een vertraagde groei van de boom gedurende enige jaren. 1 Ć” 3 jaar daarna lopen de knoppen laat of geheel niet meer uit en de aanwezige naalden verwelken en verdorren, waarbij de naalden nog voor langere tijd aan de boom blijven hangen. Aan de stambasis, tot een hoogte van enkele decimeters vindt een overvloedige harsuitscheiding plaats en de bast heeft een diep bruine tot zwarte kleur. Op de plaats van aantasting vertoont het hout een oppervlakkige, paarsblauwe tot zwarte, streperige verkleuring.
Mogelijke verwarring met andere aantastingen:
– Diverse naald- en bastziekten (o.a. Cronartium spp.);
– Wortelziekten zoals Armillaria spp. en Heterobasidion annosum;
– Droogte.
Schade:
De voornaamste schade bestaat uit voortijdige sterfte van de boom en een vermindering van de gebruikswaarde van het resterende hout.
Verspreiding van de ziekte:
In Nederland komt de aantasting niet (of nauwelijks) voor.
Bestrijding:
Teelt: – Zorgen voor optimale groeiomstandigheden.
Sanitair: – Aangetaste bomen verwijderen.
Chemisch: – Geen praktische optie.
Aanvullende opmerkingen:
Naast Leptographium procerum bestaan er diverse andere schimmelsoorten die vaatverstopping en de daaraan verbonden streperige houtverkleuring kunnen veroorzaken, waaronder schimmels van de (nauw verwante) geslachten Ceratocystis en Graphium (syn. Ophiostoma).