Wetenschappelijke naam: Trametes gibbosa
Synoniemen: —
Nederlandse naam: Witte bultzwam
Taxonomische indeling: Basidiomycetes; Aphyllophorales
Beschrijving en levenscyclus:
Gedurende het gehele jaar ontstaan op de stam en takken van de boom halfcirkelvormige, platte, afstaande ongesteelde hoeden. Ze zijn doorgaans concentrisch gegolfd en hebben aan de aanhechtingszijde een dikke bult. De bovenzijde is fluwelig viltig tot kaal, heeft een wittige tot beige of gelig bruine kleur en een scherpe, witte tot crèmekleurige rand. Vaak heeft de hoed een groene aanslag door algengroei. De hoeden zijn 10 tot 20 cm breed, 5 tot 15 cm lang en 1 tot 4 cm dik en liggen vaak dakpansgewijs boven elkaar en zijn soms zijdelings vergroeid. Het vlees is taai en elastisch en is crèmekleurig tot wit. De onderzijde, waarin zich de poriën bevinden is eveneens crèmekleurig tot wit. In de poriën worden de basidiosporen geproduceerd die zorgen voor de verspreiding van de schimmel. Infectie vindt plaats via verwondingen. De schimmel is eenjarig en komt het meest voor als saprofyt op reeds afgestorven bomen of de stobben van gevelde bomen.
Type aantasting:
(matig) Houtparasitaire, witrot veroorzakende schimmel.
Waardplanten:
Diverse loofboomsoorten, maar met name beuk (Fagus), es (Fraxinus), populier (Populus) en esdoorn (Acer). Zelden op naaldbomen.
Aangetaste plantendelen:
Stamvoet en stam (tot enige meters hoogte).
Aantastingsbeeld:
Aan de buitenzijde van de boom zijn, meestal in groepen enigszins rondom de stam van de boom, tot op meerdere meters hoogte alleen de leerachtige, halfronde, waaiervormige elfenbankjes aanwezig.
Mogelijke verwarring met andere aantastingen:
Een aantal houtrot veroorzakende schimmels met consolevormige vruchtlichamen zoals:
– Coriolus versicolor (syn. Trametes versicolor)
– Trametes hirsuta;
– Bjerkandera adusta;
Schade:
De schimmel veroorzaakt witrot in zowel het kern- als het spinthout in bomen die reeds door andere oorzaken sterk zijn verzwakt. Bij gezonde bomen komt het zelden tot ernstige rot van enge omvang en de schade is doorgaans beperkt. Aangetast stamhout, bedoeld als zaaghout, dat in vochtige omstandigheden wordt bewaard kan echter in korte tijd sterk door de schimmel worden gekoloniseerd en aangetast waardoor het snel in waarde vermindert.
Verspreiding van de ziekte:
In Nederland komt de aantasting algemeen voor.
Bestrijding:
Teelt: Verwondingen aan de bomen, met name reeds verzwakte bomen, vermijden.
Sanitair: Niet nodig vanwege de geringe infectiedruk op overigens gezonde bomen.
Chemisch: Geen praktische optie.
Aanvullende opmerkingen:
De schimmel kan ook voorkomen als parasiet op het mycelium van de Grijze gaatjeszwam (Bjerkandera adusta).